Hipokrat je u III vijeku p.n.e. rekao: “Svaka bolest nastaje od crijeva.“ To je rekao prije nego što su istraživanja imala bilo kakav dokaz za to. U XIX vijeku- Ilija Menjčikov, nobelovac biolog, pronašao je neposrednu vezu između dugog životnog vijeka čovjeka i ravnoteže živih bakterija u tijelu i izjavio je:“ Smrt započinje u debelom crijevu.“ Naučna istraživanja imaju sve više dokaza da 90% bolesti kreće od nepravilnog funkcionisanja želuca i probavnig trakta. 2010-te su objavili Harvardovo istraživanje u kom su uporedili crijevnu floru djeteta koje živi u Africi, sa djetetom koje živi u Evropi.
Najuočljivija razlika je bila između Firmicutes i Bacteroides grupa: Afrikanci su imali Bacteroides dva puta više nego Firmicutes, dok su Evropljani Firmicutes imali tri puta više mego Bacteroides.
Firmicutes: Ima sposobnost da velikim djelovanjem uzima energiju iz hranjljivih materija i tako taloži masne naslage, što dovodi do gojenja.
Bacteroides: Razlaže na kraće masne molekule velike molekule skroba i biljna vlakna, da organizam može da ih iskoristi. U današnje vrijeme na odnos F/B možemo da gledamo i kao „biomarker gojaznosti“.
Probiotici su živi mikroorganizmi koji kada su u odgovarajućoj količini i sastavu, onda imaju blagotvorno djelovanje na organizam. Optimalno je da imamo što više vrsta koje su međusobno u harmoniji…
Zapadna ishrana je puna ugljiko hidrata i glutena, što direktno utiče i šteti crijevnim zidovima i probiotikumu. Istovremeno ima nedostatak biljnih vlakana(što je neophodna ishrana za probiotikume) i posljedica toga je da imamo mali broj mikroorganizama u našem sistemu za varenje, zbog čega imamo manje sporednih proizvoda i to ima veliku ulogu u hroničnim bolestima. To takođe ima važnu ulogu kod upalnih procesa i imunog sistema. Promjenu sadržaja crijevne flore nazivamo disbiozom. Razmnožavanje štetnih bakterija dovodi do upalnih procesa. Zbog toga crijevna flora apsorbuje više molekula nego inače-crijevna flora postaje popustljiva-vidi: perforacija crijeva. Materija koja uđe kroz crijevnu floru, imuni system smatra stranom I počinje process odstranjivanja anti materije. Ako neka materija liči na materiju našeg tijela onda protiv materija može da uništi ćeliju našeg organizma-I tako nastaje autoimuna bolest.
ULOGA CRIJEVNE FLORE:
-pomaže pri varenju namirnica i njihovoj apsorpciji(kalcijum,magnezijum,željezo), reguliše vrijeme tranzita(vrijeme prolaska namirnica kroz crijevni sistem).
-predstavlja fizičku branu za patogene
-od ključnog značaja je za odgovarajuće funkcionisanje imunog sistema:stvara imune faktore, reguliše funkcionisanje imunih ćelija i sprječava stvaranje autoimunosti.
-stvara vitamine, enzime, tzv. Neurotransmitere-stimulanse u nervnom sistemu koji su od velike važnosti za posredovanje i stvaranje molekula(GABA,serotonin)- koji utiču na svaki process u centralnom nervnom sistemu.
-sposobni su da ublaže proces upale – u formiranju i održavanju bolesti, veliku ulogu igraju osnovne upale.
– utiču na hormonski sistem i imaju ulogu u regulisanju stresa i potpomažu pri odmoru.
– regulišu korištenje ugljenih hidrata i metabolizam (gojaznost, rezistenciju na insulin, dijabetes tipa 2, održavanje normalne kilaže).
KOJI FAKTORI VODE DO NEGATIVNE PROMJENE CRIJEVNE FLORE?
-Ako se dobre bakterije ne hrane one izumiru-biljna vlakna su optimalna ishrana
-Ako previše hranimo loše bakterije-šećer, ugljiko hidrati
-Štetni lijekovi: antibiotici, kontraceptivna sredstva, nesteroidni protivupalni preparati, neke hranljive materije npr. Gluten
-Stresovi i stresne situacije
-Noćni život, nedovoljno odmora.
-Elektrosmog- kome smo svi svakodnevno izloženi
KOJE SU POSLJEDICE PROMJENE CRIJEVNE FLORE
–Gojaznost-gojaznost na stomaku=upala. Posljedica:masna jetra bez alkohola-može nastati ciroza jetre
–Metabolički sindrom: visok krvni pritisak, dijabetes tipa 2, bolesti srca I cirkulacije
–Upalne bolesti: Crohn, colitis, ulceroza, sindrom nervoznog crijeva
–Nedostatak vitamina i minerala
-Hronične bolesti organa za kretanje
-Infekcije urinarnog trakta
-Astma
-Tumori
-Autoimune bolesti: upala tiroidne žlijezde, kože, očiju, crijeva, poliartritisa…
OSA INTESTINALNOG MOZGA
Crijevna flora utiče na normalne funkcije mozga, što nazivamo osom inestinalnog mozga. 90% sadržaja serotonina u organizmu potiče od ćelija crijevnog zida. Nedostatak serotonina izaziva depresiju, anksioznost, a povezan je i sa mnogim psihičkim oboljenjima : ADHD-nedostatak koncentracije, hiperaktivnost
Ispitivanja koja su objavljena u posljednje vrijeme su potvrdila da disbiosija ima ulogu I u degenerativnim bolestima nervnog Sistema : Parkinsonova bolest, multipla skleroza, Alchajmerova bolest, amiotrofna lateralna skleroza.
Na osnovu gore navedenog, logično je pitanje: na koji način možemo da dovedemo u red crijevnu floru I tako očuvamo ili povratimo naše zdravlje I vitalnost?
“Najveći izazov za našu crijevnu floru I genetsku stanicu je ono što pojedemo”
- Nadoknadimo probiotikume oralno preko hrane kao I sa kvalitetnim preparatima I probioticima! Početkom XX vijeka preporučivao je to Mečnjikov Druga mogućnost jeste transplantacija stolice, koju u Mađarskoj dopuštaju samo u vanrednim slučajevima.
- Uzimajmo prebiotikume!
To je ishrana crijevne bakterije, biljna vlakna koja mogu samo crijevne bakterije da stvore I potpomažu razmnožavanju. Uzimajući zajedno probiotikum i prebiotikum – nastaje simbiotikum, i djelovanje postaje jače.
- Promjena ishrane:
Izbjegavanje ugljikohidrata, postepeno unošenje povrća sa vlaknima, dobre masnoće – omega-3, maslinovo ulje, kokosovo ulje, D3-vitamin. Naravno, neke vitamin I mineralne materije treba unijeti putem dodataka. Umjereno konzumirajmo crno vino, kafu, čaj, čokoladu(bez šećera), jer se u njima nalaze tzv. flavonoidi i polifenoli koji su dobri antioksidanti I smanjuju negativan uticaj oksidativnog stresa. Zeleni I crni čaj koji sadrže polifenol podižu nivo bifido bakterija I smanjuju potencijalne štetne pojave Clostridium. Dr A. Fasano koji radi na gastroenterologiji Generalne bolnice u Masačusetsu na odjeljenju za ishranu I koga smatraju glavnim za nauku o crijevnoj flori kaže sljedeće:”U vezi sa zdravljem crijevne flore I promjenama iste, najvažnija činjenica je unijeta hrana.Najveći izazov za našu crijevnu floru I genetsku stanivu jeste ono što pojedemo.
- Pozitivno razmišljanje, duševni stress, tretiranje stresa
KAKAV JE DOBAR PROBIOTIKUM?
- Više od pet milijardi CFU (…samo žive ćelije)
- Sposobna je da prođe kroz system za varenje i da se odomaći i razmnožava.
- To su centri koji nadopunjuju djelovanja jedni drugima (neka to budu Lactobacilius i Bifido bakterije)
- Dokazano djelovanje kliničkim analizama
- Tokom pripreme i pakovanja ti centri ostaju u životu
Potpomažimo naših milijardu “prijatelja” , dajmo im sve da se osjećaju dobro, jer tek tada mogu da im služe zdravlje i vitalnost!
Tekst preuzet iz FOREVER časopisa, a napisala ga DR Terezia Šamu vaskularni hirurg
